ست اسلامپ بتن (Concrete Slump Test Set) یکی از پرکاربردترین مجموعه‌های آزمایشی در صنعت بتن و عمران است و برای تعیین اسلامپ یا درجه روانی بتن تازه استفاده می‌شود. این آزمون جزو روش‌های سریع و ساده کنترل کیفیت بتن در کارگاه و آزمایشگاه است.
1. تعریف و کاربرد
آزمون اسلامپ بتن معیاری از قوام (Consistency) و توانایی کارپذیری (Workability) مخلوط بتن در زمان تازه بودن آن را ارائه می‌کند.
هدف اصلی:
- بررسی میزان روانی بتن و تطابق با طرح اختلاط
- تشخیص تغییرات نسبت آب به سیمان یا ماده افزودنی
- انجام کنترل کیفی قبل از بتن‌ریزی در سازه
- خرید ست اسلامپ
2. اجزای اصلی ست اسلامپ
یک ست کامل اسلامپ معمولاً شامل موارد زیر است:
- قالب مخروط ناقص (Slump Cone)
- جنس: فولاد ضدزنگ یا گالوانیزه، ضخیم و مقاوم
- ابعاد استاندارد طبق ASTM C143 و EN 12350-2:
- ارتفاع: 300 ± 3 mm
- قطر بالایی: 100 ± 2 mm
- قطر پایینی: 200 ± 2 mm
- دسته‌ها یا گوشواره‌های جانبی برای بلند کردن قالب
پایه یا صفحه زیرین (Base Plate)
- ابزار ثابت‌کردن قالب هنگام پر کردن و بالا کشیدن
- معمولاً دارای دستگیره و پایدارکننده
- قیمت ست اسلامپ
میله تراکم (Tamping Rod)
- جنس: فولاد سخت
- قطر: 16 ± 0.5 mm، طول: 600 ± 5 mm
- یک سر کروی برای تراکم یکنواخت
ابزار اندازه‌گیری
- خط‌کش فولادی یا متری برای قرائت میزان افت اسلامپ به میلی‌متر
3. روش آزمون استاندارد (بر اساس ASTM C143 و EN 12350-2)
آماده‌سازی
- قالب را روی صفحه پایه مرطوب قرار می‌دهند.
- بتن تازه طبق طرح اختلاط آماده شده باشد.
- تولید کننده ست اسلامپ
پر کردن قالب
- بتن در سه لایه تقریباً مساوی ریخته می‌شود.
- هر لایه با 25 ضربه میله تراکم کوبیده می‌شود تا هوای محبوس خارج شود.
برداشتن قالب
- قالب با حرکت عمودی و یکنواخت در مدت 5 تا 10 ثانیه بالا کشیده می‌شود.
اندازه‌گیری اسلامپ
- اختلاف ارتفاع اولیه قالب با ارتفاع نمونه پس از افت اندازه‌گیری می‌شود.
- اسلامپ معمولی: 10–150 mm بسته به نوع بتن و کاربرد.
4. استانداردهای مرتبط
- ASTM C143/C143M – Standard Test Method for Slump of Hydraulic-Cement Concrete
- EN 12350-2 – Testing fresh concrete – Part 2: Slump test
- ISIRI 6044 – استاندارد ملی ایران برای آزمون اسلامپ
5. نکات ایمنی و کنترل کیفی
- استفاده از قالب تمیز و بدون تغییر شکل
- تراکم یکنواخت هر لایه برای نتیجه قابل اعتماد
- پرهیز از تکان یا ضربه اضافی به صفحه پایه هنگام بالا کشیدن قالب
- ثبت دما و شرایط محیطی هنگام آزمون
- سفارش ست اسلامپ
6. مزایا و محدودیت‌ها
مزایا: سریع، ارزان، بدون نیاز به تجهيزات پیچیده
محدودیت‌ها: فقط مناسب بتن‌های پلاستیک و روان، برای بتن‌های خشک یا بسیار روان دقت کم دارد